Vooral aan het begin van het nieuwe jaar stellen we goede voornemens. Minder alcohol drinken, gezonder eten, meer bewegen, stoppen met roken. Maar waarom blijkt het zo moeilijk om je (het hele jaar door) aan deze goede voornemens te houden? Waarom doen we niet altijd wat goed voor ons is?
We weten dat gezond eten en bewegen goed voor ons is. En rondom corona is er extra aandacht voor het gevaar van overgewicht. Maar toch leeft lang niet iedereen gezond. Het is makkelijk om te oordelen over mensen die ongezond leven en/of er ongezond uit zien. Maar weet je eigenlijk hoe de leef- en belevingswereld van deze mensen is? Misschien oordeel je een stuk minder snel als je dat wel zou weten…
Want ook mensen die ongezond leven weten vaak dat dit niet goed voor hen is. Maar vaak kennen ze veel obstakels (in zichzelf) die maken dat gezonde keuzes maken niet vanzelf gaat. Ik sprak bijvoorbeeld ooit een dame van 110 kilo. Het was simpelweg moeilijk voor haar om goede sportkleding te vinden, die ook nog eens betaalbaar was. Daarnaast was het een grote stap om überhaupt fysiek te bewegen, omdat ze hierbij in het verleden vrijwel meteen pijnlijke gewrichten ervaarde. Daarbij kwam schaamte… Ze schaamde zich voor het – in haar ogen – geringe dat ze aankon in bijvoorbeeld de sportschool of in het park. Niet alleen kende ze deze schaamte richting een sportinstructeur, maar ook tegenover andere sporters of voorbijgangers. Buiten sporten deed ze al liever helemaal niet, omdat dit een plek was waar iedereen haar kon zien en zijn of haar vooroordelen vast klaar had staan. Kortom: alles bij elkaar was ze al ontmoedigd, voordat ze begon.
Een ander voorbeeld is iemand die rookt. Ook hij weet dat dit ongezond is. Maar als hij kwam op een openbare plek, waar anderen misschien tegen hem zouden praten… alleen het idee al maakte hem zo nerveus. Hij had het gevoel zelf geen verhaal te hebben. Hij kon niet meepraten, vond het lastig om contact te maken en zocht iets om zich bezig te houden: een sigaret. In de hoop dat niemand hem dan aansprak, omdat hij ‘druk’ bezig was.
Voor sommige mensen is een sigaret roken of een groot stuk taart eten één van de weinige dingen in het leven die plezier geven. En reken naar jezelf: dat laat je je ook niet zomaar afnemen, toch? Voor hen wegen de baten op tegen schade aan de gezondheid. Veel mensen oordelen snel als ze iemand zien die veel rookt, te zwaar is of ongezonde keuzes maakt. Maar probeer te begrijpen waarom mensen doen wat eigenlijk niet goed voor hen is. Dit kunnen hele andere redenen zijn dan een gebrek aan discipline of kennis.
Door middel van voorlichting kunnen mensen die ongezond leven zich zelf ook bewust worden van de obstakels die dingen die goed voor je zijn tegen houden. Om vervolgens ondersteuning te zoeken om deze obstakels te overwinnen. Bijvoorbeeld hulp om gemakkelijker te communiceren of het aanbieden van geschikte, betaalbare sportkleding. De oplossing ligt soms op een ander terrein dat we op het eerste gezicht denken.
Petra van der Horst
Recente reacties