Hoe zorgen we er als professionals voor dat mensen met een kwetsbaarheid meer rollen kunnen vervullen dan alleen de rol van cliënt? Een interessante vraag waar ik veel over nadenk. Volgens mij is het allereerst belangrijk dat we ons als professionals realiseren dat ook mensen die kwetsbaar zijn meerdere rollen willen en kunnen vervullen. Veel mensen die we als kwetsbaar zien (die te maken hebben met armoede, psychische problematiek of eenzaamheid) worstelen met een zingevingsvraagstuk. “Doe ik er toe? Wat heb ik toe te voegen? Wie zit er op mijn te wachten? …” Ze worden hierbij ondersteund door hulpverleners. Fijn, maar tegelijkertijd bevestigt het ook dat ze dus hulp nodig hebben. Vaak triggert dit eenzaamheid en bevestigt dit schaamte. Bovendien plaatst het deze mensen in de rol van ‘cliënt’. Daar komt bij dat mensen met een kwetsbaarheid vaak ook moeite hebben om andere rollen te vervullen: bijvoorbeeld de rol van moeder, zus, werknemer of buur. ‘Gewone’ rollen die voor de meesten misschien vanzelfsprekend zijn, maar waardoor we ons soms onvoldoende realiseren hoe ingewikkeld het voor een ander kan zijn om ze te vervullen.

De kunst is om met elkaar – gemeente, vrijwilligersorganisaties, professionals, ervaringsdeskundigen – te kijken hoe mensen met een kwetsbaarheid ook andere rollen kunnen gaan vervullen. Rollen waardoor ze zich betekenisvol en zinnig voelen. Rollen waardoor ze gezien worden en bevestiging krijgen dat ze wél dingen kunnen.

Graag praat ik hierover verder met welzijnswerkers, vrijwilligersorganisaties en gemeenten. En idealiter betrekken we hier ook ervaringsdeskundigen bij. Zij kunnen als geen ander vertellen welke obstakels zij tegen komen op dit vlak en wat een goed antwoord hierop kan zijn. Zodoende kunnen we met elkaar nadenken op welke terreinen mensen met een kwetsbaarheid iets kunnen betekenen. Hoe brengen we op gang dat zij een waardevolle rol gaan spelen in de buurt, in hun omgeving of in hun familie? Zodat we kwetsbare mensen in hun kracht kunnen zetten bij het vervullen van alledaagse rollen.

Petra van der Horst
Kwetsbaarheid in de wijk

Vanuit kwetsbaarheid in de wijk biedt Petra o.a. workshops aan beleidsmedewerkers en professionals van welzijnsorganisaties. Bijvoorbeeld de workshop ‘Wie kan er een rol spelen bij het ondersteunen van kwetsbare wijkgenoten?’ (dinsdag 21 mei in Utrecht). Op dinsdag 4 juni staat de workshop gepland ‘Eenzaamheid: hoe doorgronden we de complexiteit en pakken we eenzaamheid effectief aan?’